Gelir İdaresi Başkanlığı başkasının kredi kartını kullanmakla ilgili bir açıklama yaptı ve bunun cezai işleme tabii olan bir fiil olduğunu söyledi. İşin aslına gelirsek kredi kartı bankaların kişiye özel olarak hazırladığı bir finansman ürünüdür. Kredi kartı yani kişiye özeldir, isteyen kişilerin eşine dostuna, çocuğuna ya da sevdiklerine kullandırması için de ek kart çıkarabilmesine olanak sağlanmıştır. Yine de zaman zaman hepimiz bir tanıdığın kredi kartını kullanmışızdır. Biz bu yazıda gönüllü olarak verilip kullanmadan çok, izinsiz olarak kullanmaktan bahsedeceğiz. Çünkü izinli kullandığınızda da bu izin yazılı olmadığı için karşı taraf sözünden dönebilir.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) uygulamaya alınan kredi düzenlemesi sonrasında “Başkasının kredi kartı ile ödeme yapılır mı?” sorusu merak konusu oldu. Konu hakkında GİB tarafından “Mal teslimi veya hizmet ifası yapılan müşteri ile ödemeyi yapan kart sahibinin farklı kişiler olması hususu, düzenleme kapsamında cezaya tabi fiiller arasında sayılmamaktadır.” açıklaması yapıldı. İşletme için ise bu durum İTO Başkanı’nın açıklamasıyla cevap buldu: Mal ve hizmet alımlarında müşteri ile ödemeyi yapan kart sahibinin farklı kişiler olması da cezaya tabi değil. Yani ödemeyi yapan kart sahibinin kim olduğu değil, işlemin kayıt içinde gerçekleşmesi önemli.
Başkasının kredi kartını izinsiz kullanmak, Türkiye’de yasalara aykırı bir eylem olarak kabul edilir ve ciddi cezalarla sonuçlanabilir. Bu durum, hem Türk Ceza Kanunu (TCK) hem de Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu kapsamında suç teşkil eder. Bu suçlar, dolandırıcılık, hırsızlık ve izinsiz kullanma gibi farklı kategorilerde değerlendirilebilir. İşte başkasının kredi kartını kullanmanın hukuki sonuçları:
1. Dolandırıcılık Suçu
Başkasının kredi kartını, kart sahibinin rızası olmadan kullanmak, Türk Ceza Kanunu’nun 157. maddesi kapsamında “dolandırıcılık” suçu olarak değerlendirilir. Dolandırıcılık suçu işleyen kişilere 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası verilebilir. Eğer dolandırıcılık suçu, kredi kartı kullanılarak işlenmişse, ceza daha da artırılabilir.
2. Banka ve Kredi Kartları Kanunu’na Göre Ceza
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 36. maddesi, başkasının kredi kartını izinsiz kullanmayı suç olarak tanımlar. Bu kanun kapsamında, izinsiz kredi kartı kullanımına 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ve para cezası verilebilir. Bu cezalar, suçun işleniş şekline ve suçun boyutuna göre değişiklik gösterebilir.
3. Kredi Kartı Sahibinin Şikayeti
Kredi kartı sahibi, kartının izinsiz kullanıldığını fark ettiğinde durumu hemen bankaya bildirmelidir. Banka, yapılan harcamaların izinsiz olduğunu tespit ederse, bu durumu kolluk kuvvetlerine bildirir. Kolluk kuvvetleri tarafından başlatılan soruşturma neticesinde, izinsiz kredi kartı kullanımını gerçekleştiren kişi hakkında dava açılabilir.
4. Suçun Ağırlığına Göre Ceza Artışı
Başkasının kredi kartını kullanarak büyük miktarda para harcamak, suçun ağırlığını artırır ve bu durum cezanın da artmasına neden olabilir. Özellikle dolandırıcılık suçu kapsamında büyük miktarlarda para çalındığında, verilen hapis cezası ve para cezası üst sınırdan verilebilir.
5. Çalınan Kartın Kullanımı
Eğer bir kişi, çalınmış bir kredi kartını bilerek kullanırsa, bu durum da hırsızlık suçu kapsamında değerlendirilir. Çalınmış kartın kullanılması, dolandırıcılık suçuyla birlikte değerlendirilerek daha ağır cezalara neden olabilir.
6. Mahkeme Kararları
Türkiye’de bu tür durumlarla ilgili birçok mahkeme kararı mevcuttur. Mahkemeler, genellikle kart sahibinin rızasının olup olmadığını, suçun işleniş şekli ve boyutunu dikkate alarak ceza verir. Mahkemelerin verdiği kararlar, suçun niteliğine göre değişiklik gösterir, ancak genellikle hapis cezası ile sonuçlanır.
7. Suçun Takibi ve Deliller
Bu tür suçların takibi, genellikle kart sahibinin şikayeti ile başlar. Bankalar, şüpheli işlemleri tespit ettiğinde durumu kart sahibine bildirir ve suçun takibi için gerekli adımlar atılır. Kredi kartı harcamalarının izini sürmek, delil toplamak ve suçun kim tarafından işlendiğini belirlemek için adli bilişim yöntemleri kullanılır.
8. İzinli Kullanmalar
Eğer kredi kartı sahibi, kartını başka birine kullanması için izin vermişse ve bu durum sonradan bir anlaşmazlığa dönüşürse, hukuki süreçler daha karmaşık hale gelebilir. Ancak kart sahibinin rızası olmadan yapılan her işlem izinsiz kullanım olarak değerlendirilir ve yukarıda belirtilen yasal sonuçlarla karşılaşılabilir.
Başkasının kredi kartını izinsiz kullanmak, Türkiye’de ciddi suçlar arasında yer alır ve ağır cezalara neden olabilir. Bu nedenle, başkasına ait bir kredi kartını kullanmadan önce mutlaka kart sahibinin iznini almak ve yasal sorumlulukları bilmek önemlidir. Kredi kartlarının güvenli bir şekilde saklanması ve şifrelerin paylaşılmaması, bu tür durumların önlenmesi açısından büyük önem taşır.